Tiêu chuẩn người cán bộ làm công tác tổ chức

Công tác tổ chức, cán bộ giữ vị trí trọng yếu trong toàn bộ hoạt động của Đảng. Đội ngũ cán bộ tổ chức, cán bộ là chỗ dựa tin cậy của cấp uỷ đảng, trực tiếp tham mưu cho các cấp uỷ đảng về tổ chức bộ máy và xây dựng, quản lý đội ngũ cán bộ.

Bởi vậy, để nâng cao chất lượng của hệ thống chính trị, xây dựng đội ngũ cán bộ đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ cách mạng trong thời kỳ mới nhất thiết phải đặt lên hàng đầu nhiệm vụ nâng cao phẩm chất, năng lực đội ngũ cán bộ tổ chức xây dựng Đảng. Nghị quyết Hội nghị lần thứ 3 Ban Chấp hành Trung ương Đảng (khoá VIII) đã nhấn mạnh: “Việc bố trí và sử dụng cán bộ đúng tiêu chuẩn, phù hợp với sở trường. Đề bạt cán bộ phải đúng lúc, đúng người, đúng việc”. Bố trí đúng người, đúng việc, đúng sở trường là tìm được cán bộ đúng tiêu chuẩn, có phẩm chất và năng lực đáp ứng cương vị công tác được giao xứng đáng với tài năng của họ. Bố trí, bổ nhiệm, phân công cán bộ còn phải đúng chỗ, đúng nơi công tác. Nhiều khi cán bộ không phát huy được năng lực, không gây được uy tín lại có nguyên nhân từ vị trí, môi trường công tác chưa phù hợp. Bố trí cán bộ còn đòi hỏi phải đúng lúc, khi cán bộ đang độ sung sức, phát triển phù hợp với chức danh đảm nhiệm, lúc cán bộ có khả năng làm việc, khả năng cống hiến tốt nhất. Hết sức tránh bố trí khi cán bộ đã bắt đầu chững lại, có dấu hiệu “xuống dốc”, không đảm đương được nhiệm vụ ở nơi này sang nhận nhiệm vụ tương đương hoặc cao hơn ở nơi khác.

Người làm công tác tổ chức cán bộ ngoài những tiêu chuẩn cán bộ theo Nghị quyết Hội nghị Trung ương 3 khoá VIII, cần nhấn mạnh vào một số điểm sau:

Một là, có bản lĩnh chính trị vững vàng, không dao động trước những khó khăn, thử thách, luôn kiên định Chủ nghĩa Mác-Lênin, Tư tưởng Hồ Chí Minh, nắm vững bản chất cách mạng và thực hiện tốt vai trò của mình trong sự nghiệp đổi mới do Đảng ta khởi xướng và lãnh đạo; trong xây dựng nền kinh tế thị trường định hướng XHCN, chủ động mở cửa và hội nhập kinh tế quốc tế; có quan điểm, chính kiến rõ ràng, không mơ hồ, lẫn lộn trước những biến đổi xã hội; có tính quyết đoán đối với công việc; có bản lĩnh chống tham nhũng và bản thân không tham nhũng, không nhận hối lộ; có ý chí khắc phục khó khăn, đứng vững trước những cám dỗ, sức ép trong công việc, bảo vệ cái đúng, bảo vệ được cán bộ tốt; dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm và mạnh dạn đổi mới, không trì trệ, bảo thủ.

Hai là, trung thực, khách quan, công tâm, công bằng, dân chủ, không thiên tư, thiên vị. Người cán bộ tổ chức, cán bộ không báo cáo, phản ánh tình hình sai sự thật, không lựa chiều theo lối “dĩ hoà vi quý”. Khi nhận xét, đánh giá cán bộ, người cán bộ tổ chức không được nói khác những điều mình biết, mình nghĩ và cho là đúng. Những nhận xét, đánh giá về cán bộ phải luôn dựa trên những căn cứ pháp lý, theo tiêu chuẩn cán bộ của Đảng, Nhà nước và căn cứ vào việc làm, hiệu quả công tác. Người cán bộ tổ chức làm việc phải công tâm, công khai, công bằng, dân chủ, không phân biệt thân sơ, sang hèn, không địa phương cục bộ, không giấu giếm, bao che hay thổi phồng khuyết điểm, ưu điểm; không xen tình cảm riêng tư, động cơ cá nhân “Yêu nên tốt, ghét nên xấu” mà phải xem xét con người với đúng bản chất, trong hoàn cảnh lịch sử cụ thể một cách biện chứng.

Ba là, nhân ái, bao dung và gần gũi với mọi người, giải quyết công việc trên cơ sở có lý, có tình. Lý là luôn dựa vào những quy định của Đảng, pháp luật của Nhà nước làm thước đo, làm căn cứ để giải quyết mọi công việc. Tình là giải quyết công việc dựa trên cơ sở tình cảm giai cấp, giữa những người đồng chí với nhau, luôn có lòng nhân ái, vị tha, bao dung, không hẹp hòi, thành kiến. Lý không làm mất tình và tình không làm mờ lý. Người cán bộ tổ chức phải có khả năng thuyết phục, quy tụ được mọi người, là trung tâm của sự đoàn kết trong cơ quan, đơn vị.

Bốn là, phải luôn luôn tỉnh táo, sáng suốt, biết phân biệt người tốt, kẻ xấu; phải trái phân minh, không khuất tất, mờ ám. Nếu không tỉnh táo, sáng suốt phân biệt rõ phải - trái, đúng - sai, vàng - thau, tốt - xấu… thì không những xa cách cán bộ tốt, mà còn để cho bọn cơ hội chui vào hàng ngũ lãnh đạo hoặc không loại bỏ được những phần tử thoái hóa, biến chất ra khỏi Đảng. Muốn vậy, người cán bộ tổ chức phải có sự nhạy cảm nghề nghiệp, có tư duy độc lập, khả năng phân tích, tổng hợp, có vốn sống và kinh nghiệm ứng xử phong phú, tinh tế; kiên trì rèn rũa đức tính thận trọng, tỉ mỉ, chính xác. Phải có tâm và có tài. “Tâm” ở người cán bộ tổ chức chính là đạo đức cách mạng “chí công, vô tư”, ít lòng ham muốn tiền bạc và danh lợi, toan tính cá nhân thiệt hơn. “Tài” ở người cán bộ tổ chức chính là trí tuệ, tầm nhìn xa trông rộng, toàn diện và cụ thể, chu đáo, chọn được người tài, sắp xếp đúng người, đúng việc.

Năm là, có phương pháp làm việc khoa học. Người cán bộ tổ chức phải có tác phong sâu sát, không làm việc theo kiểu bàn giấy, phải đi sâu điều tra, khảo sát, phân tích một cách khoa học mọi vấn đề liên quan đến công tác tổ chức, cán bộ. Phải có nhiều phương án để xây dựng bộ máy và nhân sự một cách tích cực, chủ động, chính xác. Thẩm tra, xác minh, tìm hiểu kỹ cán bộ trước khi đề bạt, bổ nhiệm và trong quá trình quản lý, sử dụng. Phải tránh cách làm việc quan liêu, chú trọng vào các thủ tục hành chính, hồ sơ mà ít tiếp xúc, tìm hiểu cặn kẽ hoàn cảnh, điều kiện làm việc, khả năng, nguyện vọng và tâm tư tình cảm của cán bộ. Tránh nghe thông tin một chiều, không chú ý lắng nghe và tiếp thu dư luận quần chúng đánh giá về cán bộ. Phải có thói quen phân tích, so sánh, kiểm tra các thông tin nhận được để tránh nhận xét, đánh giá một cách chủ quan, giản đơn, không phù hợp với thực tế dẫn tới bỏ sót người tốt, để lọt kẻ cơ hội, bố trí, sử dụng không đúng người, vận dụng tiêu chuẩn cán bộ một cách chủ quan, tùy tiện, lúc này, với người này thì cứng nhắc, với người khác lại châm chước, xuê xoa.

Sáu là, có trình độ, kiến thức về khoa học tổ chức, nắm vững nguyên tắc, đồng thời có kinh nghiệm, kỹ năng, thực hiện các quy trình công tác cán bộ. Công tác tổ chức, cán bộ là một khoa học và là một nghệ thuật ứng xử đối với con người, đòi hỏi người cán bộ tổ chức phải được đào tạo cơ bản về chuyên môn, nghiệp vụ công tác tổ chức, những kiến thức về tâm lý học, kỹ năng hiểu biết, đánh giá, sử dụng con người, kiến thức quản lý nhà nước.

Bảy là, biết người và dùng người đúng chỗ. Phải có cách xem xét cán bộ đúng đắn, quyết không nên chấp nhất mà phải biến hoá. Sự biến hóa không phải là một sự tuỳ tiện, vô nguyên tắc, do lòng yêu, ghét của mình, mà phải dựa trên cơ sở khoa học, hiểu biết con người trong những hoàn cảnh lịch sử cụ thể. Khéo dùng cán bộ là phải khéo nâng cao chỗ tốt, khéo sửa chữa chỗ xấu cho họ, làm cho cán bộ vui vẻ, thoải mái, yên tâm làm tốt mọi công việc, cống hiến được nhiều nhất cho sự nghiệp chung. Tìm người tài, hiểu được người tài đã khó, dám dùng, biết dùng người tài còn khó hơn nhiều, vì người tài thường có cá tính. Vì vậy, người cán bộ tổ chức phải rộng lượng, bao dung và cũng phải là người có tài dùng người. Phải biết xem xét, xử lý đúng mối quan hệ giữa tài và tật, biết làm cho cái tài được phát huy tối đa và hạn chế thấp nhất cái tật trong cán bộ.

Không ngừng tu dưỡng về đạo đức và lối sống, yêu cái thiện, ghét cái ác; phải “dĩ công vi thượng” luôn đặt lợi ích của Đảng, của Tổ quốc, của nhân dân lên trên lợi ích cá nhân; trung thực và tận tụy với công việc chung; nói đi đôi với làm, không nói nhiều, làm ít, nói một đằng, làm một nẻo. Bởi hơn bất cứ nghề nghiệp nào, công tác tổ chức, cán bộ là một nghề khó khăn, phức tạp vì đối tượng tác động tới chính là con người, mỗi người có hoàn cảnh gia đình, môi trường giáo dục, văn hoá khác nhau với các mối quan hệ xã hội đa dạng và phức tạp. Phải thường xuyên tự phê bình và phê bình, coi đó “như cơm ăn, nước uống và rửa mặt hằng ngày”. Làm công tác tổ chức là công việc liên quan trực tiếp tới những lợi ích của một tập thể, của mỗi cá nhân và do vậy dễ va chạm, khó tránh khỏi mắc khuyết điểm, sai lầm. Hơn ai hết, những người cán bộ tổ chức phải thực sự tự phê bình và phê bình thẳng thắn, thân ái và xây dựng. Phê bình là để mọi người học lẫn nhau và giúp nhau sửa chữa. Có phương pháp phê bình đúng, cụ thể, thiết thực, thân ái, phải xuất phát từ tình đồng chí thương yêu lẫn nhau, thật sự khách quan, không nghi kỵ, định kiến, cố chấp hoặc sử dụng phê bình như những thủ đoạn để làm mất uy tín của nhau. Thông qua tự phê bình và tiếp thu phê bình thường xuyên từ trên xuống, từ cán bộ và nhân dân sẽ giúp cho người cán bộ tổ chức ngày càng bớt đi khuyết điểm, ưu điểm tăng dần để không ngừng tiến bộ.


Văn Sơn
Theo Báo Điện tử Đảng Cộng sản Việt Nam